Maanblindheid bij paarden

Maanblindheid is de meest voorkomende aandoening van het oog bij het paard. Het paard ervaart veel pijn en als deze aandoening niet snel genoeg behandeld wordt dan kan het leiden tot blindheid. Met een intensieve en adequate behandeling kunnen de nadelige effecten van maanblindheid sterk verminderd worden. Het is dus echt van belang dat je er op tijd bij bent. Alleen is dan de garantie dat er geen blijvende schade is ook niet 100 procent. Deze schade neemt bij elke volgende aanval verder toe, want helaas is maanblindheid een aandoening die terugkomt.

Er zijn periodes dat de ontsteking van de iris (het regenboogvlies) heel actief is, welke dan weer opgevolgd worden door een ‘rustperiode’, waarbij de ontsteking min of meer afwezig is. Om de paar weken, maanden of jaren kan zo’n regenboogvlies-ontsteking dan weer opflakkeren en uiteindelijk kan dit weer leiden tot een ontsteking van het gehele oog, waarbij het paard blind is.

Oorzaak

Het is helaas niet eenvoudig om de oorzaak van maanblindheid aan te geven. Er wordt gedacht dat het een auto-immuunziekte is, maar ook virussen, bacteriën, parasieten of trauma zouden het kunnen induceren. Als het oog geïnfecteerd is met bacteriën dan speelt er zich een allergische reactie af. Ook Streptococceninfecties zoals droes, en bij andere abcessen in het lichaam), parasieten en virussen kunnen maanblindheid veroorzaken.  Maanblindheid kan echter ook door een verwonding in het oog ontstaan.

Leptospirose wordt in de boeken het meest genoemd als oorzaak, maar de precieze oorzaak is bij een paard met maanblindheid erg moeilijk te achterhalen. Bij paarden met leptospirose kan abortus optreden en oogontsteking, soms wat koorts, minder eetlust en een enkele keer geelzucht. Het kan vanzelf weer overgaan, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn.

Met behulp van bloedonderzoek kun je de hoeveelheid antistoffen tegen leptospiren meten, maar die is bij paarden met en zonder maanblindheid hetzelfde. Dat is dus geen goede graadmeter. Anders is dat met onderzoek van het oogvocht: daar vind je bij paarden met maanblindheid wel een verhoogde antistof tegen deze bacterie (mits deze natuurlijk de oorzaak is).

Symptomen

Oogproblemen kunnen zich meer of minder duidelijk laten zien. Pijnlijkheid van het oog uit zich vaak in het duidelijk dichtknijpen van het oog, al dan niet in combinatie met tranenvloed en/of zwelling. Het knijpen kan echter ook heel subtiel zijn, dan zie je alleen de wimperrand van het geïnfecteerde oog meer afhangen. Hoewel de meeste paarden met een acuut pijnlijk oog het oog niet goed laten bekijken, kunnen soms ook veranderingen aan het oog zelf zichtbaar zijn. De verschijnselen kunnen zijn: pijnlijkheid, tranen, ooguitvloeiing, rode oogslijmvliezen, oedeem van het hoornvlies (dat wordt dan wat blauw) en knijpen. De aanvallen kunnen twee weken tot een half jaar duren. In het verloop van de ziekte treden ook lensveranderingen op. Heel vaak zie je staar en een verplaatsing van de lens. Ook vlokken in het glasvocht, netvlies-ontsteking en loslaten van het netvlies kun je verwachten. Bij een ernstige of langdurige ontsteking kan het gehele oog kleiner worden. Heel vaak komt deze ontsteking na verloop van tijd weer terug: weken, maanden (daarom heet het ook maanblindheid) of jaren. Bij 20 procent van de paarden komt maanblindheid bij beide ogen voor.

Behandeling

Behandeling dient zo spoedig mogelijk plaats te vinden, de schade die aan het oog ontstaat kan blijvend zijn. Adequate behandeling voorkomt dus erger. De therapie bestaat uit het druppelen van sterke ontstekingsremmers (corticosteroïden), een antibioticum en pupil verwijdende druppels (atropine). Deze laatste druppels zorgen ervoor dat de pupilspleet weer wordt geopend om verklevingen van de iris te voorkomen/herstellen. De behandeling is intensief en zal meerdere malen per dag moeten worden toegepast. Daarnaast is het belangrijk om het paard via de mond pijnstillers/ontstekingsremmers toe te dienen tegen de pijn in het oog. Een paard dat gevoelig is voor uveitis kan vaker een aanval krijgen. Soms is medicamenteus behandelen niet bevredigend meer. Er bestaan dan meerdere behandelopties zoals het vervangen van het oogvocht of het implanteren van een ‘cyclosporine-implantaat’; dit implantaat remt de reactie van het lichaam en heeft meerdere jaren een preventief effect. In zeer ernstige gevallen kan worden besloten het aangedane oog te verwijderen.

Preventie

Het is belangrijk om het paard regelmatig te laten ontwormen en het paard te laten vaccineren volgens het door je dierenarts geadviseerde schema, door een goede vliegenbestrijding en een goede voeding. Zie je een beschadiging aan het oog wacht dat dan niet af, maar bel de dierenarts. Hiermee probeer je de kans op infecties en daarmee allergische reacties in het oog te voorkómen.

Paardenverzekering vergelijken

Ben je in het bezit van een paard, dan is het zeer aan te raden om een verzekering af te sluiten. Het onderhouden van een paard kost veel tijd, maar ook een hoop geld. Denk aan voer, de hoefsmid en aan eventuele behandelingen en medicijnen als het paard ziek wordt. Je kunt er voor kiezen om je paard gedeeltelijk te laten verzekeren of om bijvoorbeeld alleen de trailer te verzekeren. Niet elke verzekering is uiteraard hetzelfde. De site dierenverzekering-vergelijken/paardenverzekering vergelijkt verschillende aanbieders waarbij je kunt kijken welke het beste bij je past. Niet elke verzekeraar vergoedt dezelfde kosten. Sommige verzekeraars vergoeden bijvoorbeeld maar een gedeelte van de kosten dus het is zeer verstandig om daar goed op te letten. Ook kun je denken aan een aanvullende verzekering. Deze hoeven niet direct iets met het paard te maken hebben, Je kunt bij een aanvullende verzekering denken aan diefstal of aan een ongevallenverzekering voor opzittenden. Je kunt immers lelijk terecht komen als je van een paard valt. Vaak worden diefstal en een ongevallenverzekering aangeboden als aanvullende verzekering. Kijk dus goed naar jouw persoonlijke voorkeuren en laat je goed adviseren welke verzekering het beste bij jou past. Verzekeraar OHRA bijvoorbeeld wordt getipt als een van de goedkopere verzekeringen om jouw paard bij te laten verzekeren.