De ziekte van Cushing, tegenwoordig PPID genoemd, komt vooral voor bij oudere paarden en pony’s. Omdat de ziekte van Cushing bij het paard ontstaat door een verkeerde werking van de hypofyse wordt de ziekte in de paardengeneeskunde tegenwoordig liever PPID (pituitary pars intermedia dysfunction) genoemd, wat staat voor een hyperactieve/overmatig functionerend middendeel van de hypofyse.
Oorzaak
De hypothalamus en de hypofyse zijn twee kleine organen die onderaan de hersenen liggen. Samen zorgen zij voor een gecontroleerde huishouding van een aantal hormonen. De hypothalamus ‘praat’ met de hypofyse via de zenuwbanen, maar dan moeten deze wel goed functioneren. Soms worden deze zenuwbanen langzaam afgebroken waardoor disfunctioneren van de middenkwab van de hypofyse (PPID) kan ontstaan en dat heeft grote gevolgen.
Symptomen
Een van de meest bekende symptomen van PPID is de verandering van de vacht. Dit kan variëren van plukjes goudkleurig haar die niet meer loslaten tot een veel dikkere vacht met krullen. Daarnaast is het lastig voor het paard om van de wintervacht af te komen. Wat vervelender is is dat je paard met PPID een verhoogde kans heeft om hoefbevangen te raken. Paarden met PPID zijn namelijk veel gevoeliger voor de oorzaken van hoefbevangenheid. Zeker wanneer het paard hoefbevangen raakt in het najaar of zonder duidelijke oorzaak kan dit een teken zijn van PPID. Verandering van lichaamsbouw kan ook duiden op PPID. Denk hierbij aan spierverlies van de bovenlijn of een hangbuik, vetophopingen boven/rondom de ogen, abnormaal zweten rond de nek en schouders, veel drinken en plassen. Soms zie je echter niets aan jouw paard, behalve dan dat hij minder presteert op sportgebied. Merries worden soms moeilijker drachtig en het afweersysteem lijkt het ook minder goed te doen. Vooral dit laatste maakt dat paarden met PPID soms last hebben van een slechte wondgenezing of terugkerende infecties. Ook het toenemend groter worden van de hypofyse zelf kan problemen veroorzaken door druk te geven op de omringende hersendelen, zoals blindheid en/of epileptische aanvallen. Vooral in het begin kan het lastig zijn om PPID te herkennen, omdat de symptomen langzaam en geleidelijk optreden en daarom moeilijk zijn op te merken. Daarbij lijken veel symptomen ook op wat we kunnen zien als het paard op hogere leeftijd komt.
Diagnose
Op het moment dat een wat ouder paard een of meerdere van de bovenstaande klachten vertoont zal al snel aan PPID worden gedacht. In de meeste gevallen kan de dierenarts thuis bloed afnemen om de diagnose te stellen. Andere testen kunnen echter beter op een kliniek uitgevoerd worden, bijvoorbeeld omdat op vaste tijdstippen bloed afgenomen moet worden of omdat voor de verwerking van het bloed speciale materialen aanwezig moeten zijn. Indien de uitkomst niet doorslaggevend is (bijvoorbeeld omdat de ziekte nog niet lang genoeg aanwezig is) moet de test na drie tot zes maanden herhaald worden of kan de dierenarts aanvullende testen laten doen waarin de hormoonreacties na inspuiten van een ander hormoon gemeten worden. Het bepalen van de glucoseconcentratie (suiker) en insulineconcentratie (hormoon dat de bloedsuikerspiegel regelt) in het bloed kan ook helpen om vast te stellen hoe ernstig de suikerhuishouding verstoord is bij een paard met PPID en of er al sprake is van echte suikerziekte. Daarnaast neemt bij een verstoring van de suikerhuishouding sowieso het risico op hoefbevangenheid toe en dit is dus ook belangrijk om te weten.
Behandeling
Ondanks dat de zenuwen niet meer kunnen verbeteren, is het gelukkig wel goed mogelijk om door middel van medicatie de overtollige hormoonproductie te regelen en zo de symptomen tegen te gaan of voorkomen. Het is dus van groot belang het paard in de gaten te houden op mogelijk terugkeer van de symptomen en de dierenarts het liefst tweemaal per jaar bloed te laten prikken om de hormoonconcentratie en de suikerhuishouding te controleren.
Preventie
Waardoor de veranderingen in de hersenen precies ontstaan, naast ouderdom, is nog onbekend. Het is daarom lastig om te zeegen hoe de aandoening voorkomen kan worden. Aangezien het een verouderingsproces is, zouden antioxidanten een belangrijke rol kunnen spelen. De belangrijkste behandelingen bij een paard met PPID bestaan uit maatregelen om het voor het paard zo comfortabel mogelijk te maken. Denk hierbij aan: het scheren van de vacht in warmere maanden, extra goed opletten bij wondjes en deze de juiste behandeling te geven zodat ze kunnen genezen. Maar ook is het belangrijk om de hoeven goed te verzorgen door een professionele hoefbekapper. Zorg voor een zorgvuldig weidemanagement en voerbeleid om ontwikkeling van stofwisselingsziekten zoals insulineresistentie en hoefbevangenheid te voorkomen. Ontworm je paard tijdig op basis van mestonderzoek om een verstoorde darmflora te voorkomen.
Paardenverzekering vergelijken
Ben je in het bezit van een paard, dan is het zeer aan te raden om een verzekering af te sluiten. Het onderhouden van een paard kost veel tijd, maar ook een hoop geld. Denk aan voer, de hoefsmid en aan eventuele behandelingen en medicijnen als het paard ziek wordt. Je kunt er voor kiezen om je paard gedeeltelijk te laten verzekeren of om bijvoorbeeld alleen de trailer te verzekeren. Niet elke verzekering is uiteraard hetzelfde. De site dierenverzekering-vergelijken/paardenverzekering vergelijkt verschillende aanbieders waarbij je kunt kijken welke het beste bij je past. Niet elke verzekeraar vergoedt dezelfde kosten. Sommige verzekeraars vergoeden bijvoorbeeld maar een gedeelte van de kosten dus het is zeer verstandig om daar goed op te letten. Ook kun je denken aan een aanvullende verzekering. Deze hoeven niet direct iets met het paard te maken hebben, Je kunt bij een aanvullende verzekering denken aan diefstal of aan een ongevallenverzekering voor opzittenden. Je kunt immers lelijk terecht komen als je van een paard valt. Vaak worden diefstal en een ongevallenverzekering aangeboden als aanvullende verzekering. Kijk dus goed naar jouw persoonlijke voorkeuren en laat je goed adviseren welke verzekering het beste bij jou past. Verzekeraar OHRA bijvoorbeeld wordt getipt als een van de goedkopere verzekeringen om jouw paard bij te laten verzekeren.
