Afrikaanse paardenpest (APP of AHS, als afkorting van het Engelse African horse sickness) is een virusziekte bij paarden en paardachtigen (ezels, zebra’s en muildieren). In uitzonderlijke gevallen kunnen ook olifanten en kamelen besmet raken. Mensen zijn echter niet gevoelig voor Afrikaanse paardenpest. Afrikaanse paardenpest is een aangifteplichtige en bestrijdingsplichtige ziekte. Zodra de eigenaar of de dierenarts verschijnselen van Afrikaanse paardenpest constateert, moet dit worden gemeld bij het meldpunt voor aangifteplichtige dierziekten van de NVWA. In Nederland komt deze ziekte niet voor. De ziekte komt voornamelijk in (zuidelijk) Afrika voor. Mocht het virus zich in Europa voordoen dan komt dit door de import van een besmet, maar nog niet ziek dier.
Oorzaak
Het Afrikaanse paardenpestvirus behoort, net zoals het blauwtongvirus, tot het geslacht Orbivirus uit de familie van de Reoviridae. De groep van Afrikaanse paardenpestvirus bestaat negen serotypen. Besmetting met Afrikaanse paardenpest kan niet plaatsvinden via direct contact tussen besmette dieren en vatbare dieren, maar geschiedt door overbrenging van besmet bloed via knutten, heel kleine steekvliegjes. Culicoides imicola is de belangrijkste knut voor verspreiding van Afrikaanse paardenpest, maar vrijwel zeker kunnen andere knuttensoorten, zoals C. Obsoletus (Europa) en C. Sonorensis (Amerika), dienen als biologische vector voor de ziekte. Knutten zijn ook verantwoordelijk voor staart- en maneneczeem (dit is overigens een overgevoeligheid van het paard of de pony voor de beet van de knut en geen virusziekte) en voor blauwtong. Het potentiële verspreidingsgebied voor knutten soorten verandert als gevolg van de opwarming van de aarde. Daardoor kan het virus ook aangewakkerd worden met als gevolg dat de kans op uitbraak groter wordt.
Symptonen
Er zijn vier verschillende vormen van Afrikaanse paardenpest met ieder hun eigen ziektebeeld. De longvorm: Hierbij worden de paarden zeer benauwd en hebben hoge koorts. Deze vorm heeft een zeer hoog sterftepercentage van wel 95 procent en een heel snel verloop. Vaak worden deze dieren dood gevonden met schuim uit de neus (deze vorm wordt ook wel dunkopziekte genoemd). De hartvorm: Deze paarden krijgen een dik hoofd met gezwollen oogleden en koorts. Ongeveer de helft van de dieren die deze vorm krijgt sterft binnen enkele dagen. Deze vorm wordt ook wel dikkopziekte genoemd. De gemengde vorm is een mengbeeld van de twee bovenstaande vormen. De koortsvorm kan ongemerkt voorbijgaan. Paarden zijn veel gevoeliger voor het virus dan ezels en zebra’s. Zo’n 70 tot 95 procent van de besmette paarden wordt ziek en de ziekte resulteert in een zeer hoge sterfte. Slechts 10 procent van de ezels en zebra’s worden ziek. De gevoeligheid van muilezels ligt tussen die van paarden en ezels in (ongeveer 50 procent).
Diagnose
Bij een verdacht (sterfte)geval zal de dierenarts onmiddellijk de verdenking moeten melden en zal, door middel van postmortaal onderzoek in het Centraal Veterinair Instituut (CVI) in Lelystad, de diagnose moeten worden bevestigd. Het is namelijk aanneembaar dat er bij een positief geval er waarschijnlijk meer gevallen zullen volgen en daarom zullen er zeer snel ingrijpende maatregelen getroffen moeten worden om verdere uitbreiding te voorkomen. Zo zal een nieuw geval moeten worden geïsoleerd in een dichte stal waar geen knutten in kunnen komen, zodat de ziekte niet verder verspreid kan worden.
Behandeling
Er is geen therapie voor Afrikaanse paardenpest behalve rust, goede verzorging en koortsremmende middelen. In Zuid-Afrika bestaat er een vaccin tegen Afrikaanse paardenpest. Dit vaccin is in Europa echter niet geregistreerd, omdat er ook nadelen aanzitten en het niet volledig veilig is. Het vaccinvirus kan onder bepaalde omstandigheden zelfs terugveranderen in actief virus en daarom is het strikt verboden het vaccin te importeren. Er wordt druk gezocht en onderzoek gedaan naar een veilig vaccin.
Preventie
In het geval van een eventuele uitbraak van de Afrikaanse paardenpest bestaat er vanuit het ministerie een voorlopig draaiboek voor de bestrijding.Voorkomen is beter dan genezen. Daarom is het van belang dat als een land vrij is van Afrikaanse paardenpest, alle paardachtigen die geïmporteerd worden in quarantaine worden gezet.
Paardenverzekering vergelijken
Alle paardeneigenaren weten dat het houden van een paard op stal of in een manage niet goedkoop is. Het kost namelijk een hoop geld om je paard de verzorging te geven die nodig is. Het paard moet tenslotte kunnen springen, rennen, bewegen. Ook voer en de hoefsmid moeten betaald worden. Al met al geen goedkope liefhebberij. Het is daarom zeer verstandig om een paardenverzekering af te sluiten. Dat is echt van essentieel belang als je eigenaar bent van een paard. Een paard is moeilijker te behandelen en niet elke dierenarts is hierin gespecialiseerd. Je kunt er voor kiezen om je paard gedeeltelijk te laten verzekeren of om bijvoorbeeld alleen de trailer te verzekeren. Niet elke verzekering is uiteraard hetzelfde. De site dierenverzekering-vergelijken/paardenverzekering vergelijkt verschillende aanbieders waarbij je kunt kijken welke het beste bij je past. Een aantal kosten worden bijna door elke verzekeraar vergoedt. Denk hierbij aan inentingen die het paard jaarlijks moet krijgen. Deze inentingen zijn vrij kostbaar en kun je als het ware verhalen op je verzekering. De behandelingen hiervoor – bijvoorbeeld aan de hoef of benen – vallen in de meeste gevallen ook onder de afgesloten verzekering. Ook geldt voor bijna alle verzekeringen dat de meeste medicijnen die je paard moet nemen vergoed worden. Het kan in sommige gevallen wel zo zijn dat je zelf ook een gedeelte van de kosten voor deze medicijnen voor je rekening moet nemen. Dit hangt bijvoorbeeld af wat voor een soort medicijn het is. Naast bovenstaande voorbeelden zijn er ook aanvullende verzekeringen. Deze hoeven niet direct iets met het paard te maken hebben, Je kunt bij een aanvullende verzekering denken aan diefstal of aan een ongevallenverzekering voor opzittenden. Je kunt immers lelijk terecht komen als je van een paard valt. Vaak worden diefstal en een ongevallenverzekering aangeboden als aanvullende verzekering. Kijk dus goed naar jouw persoonlijke voorkeuren en laat je goed adviseren welke verzekering het beste bij jou past.
