Spierbevangenheid bij paarden is een acute en erg pijnlijk aandoening. Het is een stoornis in de lichamelijke stofwisseling van het paard, wat tot verzuring in de spieren leidt.
Oorzaak spierbevangenheid bij paarden
Spierbevangenheid is een lastige aandoening, waarnaar nog steeds veel onderzoek plaatsvindt. Grofweg zijn er twee oorzaken van spierbevangenheid aan te wijzen: Teveel krachtvoer (met name veel suikers en zetmeel) in verhouding tot de arbeid die geleverd moet worden en plotseling veel (in)spanning of opwinding (kan erfelijk bepaald zijn). Spierbevangenheid ontstaan doordat zich een te grote hoeveelheid energie zich in de spiercel ophoopt. Dit ontstaat op het moment dat het paard grote hoeveelheden energie opneemt middels het krachtvoer (met name suikers) maar dit niet hoeft te gebruiken voor het verrichten van arbeid. De energie uit het voer wordt opgeslagen in het lichaam en bewaard voor het moment dat er wel weer gewerkt moet worden. Wanneer er weer arbeid wordt verricht moet de opgeslagen energie eerst worden verbrand. Normaal gesproken vindt dit plaats in de spier onder invloed van zuurstof. Het overschot aan verbranding van energie vindt plaats zonder zuurstof. Bij de verbranding van energie zonder zuurstof komt zuur vrij (lactaat). Dit zuur beschadigt de spiercellen waardoor een enorm pijnlijke (ontstekings) reactie ontstaat in de spieren.
Symptomen van spierbevangenheid bij paarden
Het is heel belangrijk om de symptomen van spierbevangenheid te kunnen herkennen. Het dier kan door de onrust en pijnsignalen namelijk koliekerig ogen. Hierbij is rustig stappen vaak bevorderlijk voor de darmbeweging en het oplossen van een verstopping. Het is echter een zeer gevaarlijke aandoening die blijvende schade kan aanrichten. Paarden met deze aandoening hebben per direct totale boxrust nodig. Vaak beginnen de eerste symptomen zo’n 10 tot 15 minuten na de start of juist het einde van de training. Wat zijn nu precies de eerste symptomen waar je op moet letten? Hierbij een opsomming: Gebolde rughouding, ietwat uitgestrekte lichaamshouding, krabben aan de voorbenen (eventueel en verstijfde achterhand (harde, gevoelige spieren). Is de aandoening al in een verder stadium dan zien we het volgende gebeuren: Koffiekleurige urine (door spierafbraak), korte passen, trillende spieren, zeer moeizaam bewegen, zere, stijve spieren en veel zweten. Bij een zware aanval dan komen deze symptomen voor: Angst, liggen (en niet meer kunnen of willen opstaan), stilstaan en een verhoogde ademhaling en hartslag.
Diagnose bij spierbevangenheid bij paarden
Om de diagnose van spierbevangenheid bij paarden te kunnen stellen is bloedonderzoek nodig. De dierenarts kijkt hier naar de aanwezigheid van bepaalde spierenzymen, die vrijkomen zodra zich schade in de spier vertoont.
Behandeling bij spierbevangenheid bij paarden
De behandeling van spierbevangenheid zal bestaan uit rust, aanpassing van de voeding, supplementen met vitamine E en Selenium, een gestructureerd opbouwend bewegingsschema, pijnstillers, kalmerende middelen en ontstekingsremmers. Regelmatig zullen bloedcontroles moeten plaatsvinden om het herstel te monitoren. Het kan echter lang duren voordat het paard volledig hersteld is. En soms hersteld het paard helemaal niet meer van deze aandoening.
Preventie van spierbevangenheid
Laat je paard nooit zonder medische reden totale rust houden. Het hele lichaam is erop ingesteld om te bewegen, dus kun je een keertje niet langs stal? Zorg er dan voor dat je paard op de paddock of weide kan. Bouw de trainingsessies met je paard altijd langzaam op. Niet alleen bij de start van je activiteit, maar pas hier ook je gehele trainingsprogramma op aan. Een trede te hoog starten of te grote stappen in het plan geeft alleen maar ellende en blessures. Ongeacht welk niveau je met je paard traint, een passende voeding is onmisbaar voor een gezond lijf. Hoeveel en welk voer krijgt je paard bij training? En hoeveel bij rust? Je kunt om de spieren te ondersteunen supplementen bijvoeren die vitamine C, E, selenium of antioxidanten bevatten. Overleg dit echter altijd met je dierenarts of een voedingsdeskundige.
Train in veel verschillende omgevingen met je paard, zodat hij aan veel situaties en factoren gewend raakt. Weinig stress, dus weinig extra spierspanning, verkleint de ontwikkeling van spierbevangen.
Paardenverzekering vergelijken
Ben je in het bezit van een paard, dan is het zeer aan te raden om een verzekering af te sluiten. Het onderhouden van een paard kost veel tijd, maar ook een hoop geld. Denk aan voer, de hoefsmid en aan eventuele behandelingen en medicijnen als het paard ziek wordt. Je kunt er voor kiezen om je paard gedeeltelijk te laten verzekeren of om bijvoorbeeld alleen de trailer te verzekeren. Niet elke verzekering is uiteraard hetzelfde. Wij vergelijken verschillende aanbieders waarbij je kunt kijken welke het beste bij je past. Niet elke verzekeraar vergoedt dezelfde kosten. Sommige verzekeraars vergoeden bijvoorbeeld maar een gedeelte van de kosten dus het is zeer verstandig om daar goed op te letten. Ook kun je denken aan een aanvullende verzekering. Deze hoeven niet direct iets met het paard te maken hebben, Je kunt bij een aanvullende verzekering denken aan diefstal of aan een ongevallenverzekering voor opzittenden. Je kunt immers lelijk terecht komen als je van een paard valt. Vaak worden diefstal en een ongevallenverzekering aangeboden als aanvullende verzekering. Kijk dus goed naar jouw persoonlijke voorkeuren en laat je goed adviseren welke verzekering het beste bij jou past. Verzekeraar OHRA bijvoorbeeld wordt getipt als een van de goedkopere verzekeringen om jouw paard bij te laten verzekeren.
